အသိႏွင္.ညဏ္

အသိႏွင္.ညဏ္
ဘာထရန္ ရပ္ဆဲလ္



Most people would agree that, although our age far surpasses all previous ages in
knowledge, there has been no correlative increase in wisdom. But agreement ceases as
soon as we attempt to define `wisdom' and consider means of promoting it. I want to ask
first what wisdom is, and then what can be done to teach it.
There are, I think, several factors that contribute to wisdom. Of these I should put first a
sense of proportion: the capacity to take account of all the important factors in a problem
and to attach to each its due weight. This has become more difficult than it used to be
owing to the extent and complexity fo the specialized knowledge required of various
kinds of technicians. Suppose, for example, that you are engaged in research in scientific
medicine. The work is difficult and is likely to absorb the whole of your intellectual
energy. You have not time to consider the effect which your discoveries or inventions
may have outside the field of medicine. You succeed (let us say), as modern medicine has
succeeded, in enormously lowering the infant death-rate, not only in Europe and
America, but also in Asia and Africa. This has the entirely unintended result of making
the food supply inadequate and lowering the standard of life in the most populous parts of
the world. To take an even more spectacular example, which is in everybody's mind at
the present time: You study the composistion of the atom from a disinterested desire for
knowledge, and incidentally place in the hands of powerful lunatics the means of
destroying the human race. In such ways the pursuit of knowledge may becorem harmful
unless it is combined with wisdom; and wisdom in the sense of comprehensive vision is
not necessarily present in specialists in the pursuit of knowledge.



အသိသုတအရာတြင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ေခတ္သည္ ယခင္.ယခင္လြန္ခဲ.ျပီးေသာေခတ္မ်ားထက္မ်ားစြာသာလြန္ေသာ္လည္း ညဏ္ပညာ အရာတြင္ အညမည တုိးတက္မွဳမရွိခဲ.ပါဟုဆုိလွ်င္ လူအမ်ားစုက လက္ခံၾကေပမည္။

သုိ.ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. သည္ ညဏ္ပညာ ဟူေသာ စကားလုံးကုိ အနက္ဖြင္.ရန္ၾကိဳးစားၾကသည္.အခါ ၊ ညဏ္ပညာတုိးပြားေရးအတြက္ၾကံေဆာင္ၾကသည္. အခါတြင္မူ ထုိသေဘာတူညီမွဳသည္ ပ်က္ျပားသြားရပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ပထမဆုံး ညဏ္ပညာ ဆုိတာ ဘာလဲလုိ.အရင္ေမးခ်င္ပါတယ္၊ ျပီးရင္ ညဏ္ပညာကုိဘယ္လုိသင္ၾကားဖုိ.ဘာကုိလုပ္ေဆာင္ရပါမည္လည္းလုိ.ေမးခ်င္ပါတယ္။
ညဏ္ပညာ ျဖစ္ေပၚလာဖုိ. ဖန္တီးေပးတဲ. အေျခခံအေၾကာင္းအရာအခ်ိဳ.ရွိမယ္ လုိ.ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္။
အဲဒီအေျခခံအေၾကာင္းအရင္းအခ်ိဳ.ထဲ က ျပႆနာတစ္ရပ္ကုိ အေရးၾကီးေသာ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင္.အကြ က်ိဳးေၾကာင္းဆက္ႏြယ္ ထည္.သြင္းစဥ္းစားေျဖရွင္း ႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္ျဖစ္သည္. အခ်ိဳးအစားက်နေျပျပစ္သည္. ဆင္ျခင္တုံတရား(သမၼာဒိ႒ိ ကုိ ဆုိလုိဟန္ရွိပါသည္။) ကုိ ပထမဆုံးတင္ျပခ်င္ပါတယ္။
သမာဒိ႒ိ ရွိဖုိ.ဆုိသည္မွာလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ပညာရွင္မ်ား၏ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားေသာ အထူးျပဳ အသိပညာဗဟုသု မ်ား၏ ရွဳပ္ေထြးက်ယ္ျပန္.မွဳ ႏွင္. အတုိင္းအတာပမာဏေပၚအရင္းခံကာ ယခင္ရွိရင္းစြဲ ထက္ပုိ၍မ်ားစြာ ခက္ခဲလာေနပါတယ္။
ဥပမာ ၊ သင္ဟာ ေဆးသိပၸံပညာသုတသန မွာ ပါ၀င္ေနသူတစ္ဦး ဆုိပါစုိ.။
အလုပ္ကသိပ္ခက္ခဲလွေတာ. သင္.မွာရွိသမွ် ဥာဏစြမ္းအား အကုန္လုံးကုိ အလုပ္ကစုပ္ယူပစ္လုိက္သလုိ္ ထုတ္ယူသုံးစြဲရတယ္။
ဒီေတာ. သင္.ဟာ သင္.ရဲ. ရွာေဖြေတြ.ရွိမွဳမ်ား ဒါမွမဟုတ္တီထြင္ဖန္တီးမွဳမ်ား ဟာ ေဆးပညာနယ္ပယ္ရဲ. ျပင္ပမွာ ဘယ္လုိအက်ိဳးသက္ေရာက္ႏုိင္မလဲဆုိတာ စဥ္းစားဖုိ. အခ်ိန္မရွိေတာ.ဘူး။
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ေဆး၀ါးေတြ ေအာင္ျမင္မွဳ ရေနၾကတဲ.အတုိင္း ဥေရာပ နဲ. အေမရိကား မွာပါမက အာရွနဲ. အာဖရိကမွာ ပါ သင္ဟာ ေမြးကင္းစကေလးသူငယ္ ေသဆုံးမွဳႏွုန္းကုိ အလြန္.အလြန္ ေလွ်ာ.ခ်ရာမွာ သင္ဟာ ေအာင္ျမင္မွဳ ရခဲ.တယ္ ဆုိၾကပါစုိ. ။
စားနပ္ရိကၡာမလုံေလာက္ျခင္း ၊ လူေနမွဳအဆင္.အတန္းနိမ္.က်ျခင္းစတာေတြဟာ ကမၻာၾကီးရဲ. လူဦးေရထူထပ္တဲ.ေနရာေတြမွာ ျဖစ္ေပၚလာတာ အဲဒီေအာင္ျမင္မွဳ ရဲ.ရည္ရြယ္ထားျခင္းမရွိတဲ. အက်ိဳးရလဒ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူတုိင္းလူတုိင္း ရဲ. စိတ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ. ၊ ပုိျပီး ထူးျခားေကာင္းမြန္တဲ. ဥပမာတစ္ခုကုိ ျပရဦးမယ္ဆုိရင္ ၊ သင္ဟာ အႏုျမဴအက္တမ္တစ္ခုဖြဲ.စည္းပုံ ကုိ ညဏ္မဖက္ပဲ ေလ.လာ ရာက မေတာ္တဆ အစြန္းေရာက္ အာဏာရူးတုိ.လက္ထဲကုိအဲဒီ ေတြ.ရွိမွဳ ေရာက္ရွိသြားမယ္ဆုိရင္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ကုိ ဖ်က္စီးသလုိျဖစ္သြားမွာ ပါပဲ။

အဲဒီလုိမ်ိဳး အသိပညာေနာက္ကုိ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ရွာမီွး လုိက္စားျခင္းဟာ ညဏ္ပညာနဲ. ေပါင္းစပ္ႏုိင္ျခင္းမရွိသေရြ.ေတာ. ပုိျပီး အႏၱရယ္ရွိပါတယ္။ ပညာရွင္မ်ားအတြက္ေတာ. အသိပညာကုိ ရွာမွီးရာမွာ က်ယ္ျပန္. ျပည္.စုံတဲ. အျမင္ ညဏ္ပညာ ရွိရမယ္လုိ.ေတာ.မဟုတ္ပါဘူး။

Comprehensiveness alone, however, is not enough to constitute wisdom. There must be,
also, a certain awareness of the ends of human life. This may be illustrated by the study
of history. Many eminent historians have done more harm than good because they viewed
facts through the distorting medium of their own passions. Hegel had a philosophy of
history which did not suffer from any lack of comprehensiveness, since it started from the
earliest times and continued into an indefinite future. But the chief lesson of history
which he sought to unculcate was that from the year 400AD down to his own time
Germany had been the most important nation and the standard-bearer of progress in the
world. Perhaps one could stretch the comprehensiveness that contitutes wisdom to
include not only intellect but also feeling. It is by no means uncommon to find men
whose knowledge is wide but whose feelings are narrow. Such men lack what I call
wisdom.
It is not only in public ways, but in private life equally, that wisdom is needed. It is
needed in the choice of ends to be pursued and in emancipation from personal prejudice.
Even an end which it would be noble to pursue if it were attainable may be pursued
unwisely if it is inherently impossible of achievement. Many men in past ages devoted
their lives to a search for the philosopher's stone and the elixir of life. No doubt, if they
could have found them, they would have conferred great benefits upon mankind, but as it
was their lives were wasted. To descend to less heroic matters, consider the case of two
men, Mr A and Mr B, who hate each other and, through mutual hatred, bring each other
to destruction. Suppose you dgo the Mr A and say, 'Why do you hate Mr B?' He will no
doubt give you an appalling list of Mr B's vices, partly true, partly false. And now
suppose you go to Mr B. He will give you an exactly similar list of Mr A's vices with an
equal admixture of truth and falsehood. Suppose you now come back to Mr A and say,
'You will be surprised too learn that Mr B says the same things about you as you say
about him', and you go to Mr B and make a similar speech. The first effect, no doubt, will
be to increase their mutual hatred, since each will be so horrified by the other's injustice.
But perhaps, if you have sufficient patience and sufficient persuasiveness, you may
succeed in convincing each that the other has only the normal share of human
wickedness, and that their enmity is harmful to both. If you can do this, you will have
instilled some fragment of wisdom.
I think the essence of wisdom is emancipation, as fat as possible, from the tyranny of the
here and now. We cannot help the egoism of our senses. Sight and sound and touch are
bound up with our own bodies and cannot be impersonal. Our emotions start similarly
from ourselves. An infant feels hunger or discomfort, and is unaffected except by his own
physical condition. Gradually with the years, his horizon widens, and, in proportion as his
thoughts and feelings become less personal and less concerned with his own physical
states, he achieves growing wisdom. This is of course a matter of degree. No one can
view the world with complete impartiality; and if anyone could, he would hardly be able
to remain alive. But it is possible to make a continual approach towards impartiality, on
the one hand, by knowing things somewhat remote in time or space, and on the other
hand, by giving to such things their due weight in our feelings. It is this approach towards
impartiality that constitutes growth in wisdom.

က်ယ္ျပန္. ျပည္.စုံတဲ. အျမင္ တစ္ခုတည္းနဲ. တင္ ညဏ္ပညာကုိ တည္ေဆာက္၍ ရသည္လည္းမဟုတ္ပါ။ လူသားဘ၀ ၏ အဆုံးသတ္ကုိပါ နားလည္သေဘာေပါက္ေသာ အသိရွရန္လည္း အမွန္ပင္လုိအပ္လွပါတယ္။
သမုိင္းကုိေလ.လာလွ်င္ဤ အခ်က္သည္သရုပ္သ႑န္ေပၚလြင္လာေပလိမ္.မည္။
ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေသာ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားစြာတုိ.သည္ သူတုိ.၏ ကုိယ္ပုိင္ခံစားခ်က္မ်ားျဖင္.လုိရာဆြဲေသာ သမုိင္းအခ်က္အလက္မ်ားျဖင္. အေကာင္းထက္အဆုိးဘက္ကုိ ပုိ၍ျဖစ္ေစပါတယ္။

ေရွးယခင္မွစ၍ အဆုံးမဲ.အနာဂတ္အထိပါ၀င္မည္. က်ယ္ျပန္.ျပည္.စုံသည္. သမုိင္းဒႆန အျမင္တစ္ခု ေဟဂယ္ တြင္ ရွိခဲ.ပါတယ္။သုိ.ေသာ္ သူစြဲမွတ္သင္ၾကားလာခဲ.သည္. အဓိကသမုိင္း သင္ခန္းစာမွာ လြန္ခဲ.သည္. ေအဒီ ၄၀၀ မွာစ၍ သူေခတ္သူ.အခါထိ ဂ်ာမနီျပည္ၾကီးဟာ ကမၻာေပၚမွာ အေရးအၾကီးဆုံးႏွင္. တုိးတက္ထြန္းကားမွဳမ်ားအတြက္ စံထားေဆာင္က်ဥ္းေပးသည္. ႏုိင္ငံၾကီးျဖစ္ေၾကာင္းဟူ၍ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ညဏ္ပညာကုိ တည္ေဆာက္ေပးေသာ က်ယ္ျပန္. ျပည္.စုံတဲ. အျမင္မွာ ဦးေႏွာက္တင္မက ၊ ခံစားမွဳကုိ ပါ ထည္.သြင္းရန္လုိသည္ဟု ခ်ဲ.ကားေျပာဆုိဖြယ္ရွိပါတယ္။

အသိပညာသုတ က်ယ္က်ယ္ျပန္.ျပန္.ရွိသေလာက္ ခံစားခ်က္အေတြးအျမင္က်ဥ္းေျမာင္းသူေတြကုိ ေတြ.ဖုိ.ဆုိတာ သိပ္ျပီးမရွားလွပါဘူး။ အဲဒီလုိလူမ်ိဳးေတြကုိ ညဏ္ပညာ ႏုံနဲ.သူေတြလုိ.ကြ်န္ေတာ္ေခၚပါတယ္။
ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံး တြင္သာမက လူသားတစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၏ တစ္သီးပုဂၢလ ဘ၀မ်ားတြင္ပါ ညဏ္ပညာဟာလုိအပ္ပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ေလွ်ာက္လွမ္းရမယ္အဆုံးပန္းတုိင္အတြက္နဲ. ကုိယ္ေရးကုိယ္တာ မလုိမုန္းထားမွဳ အာဃာတေတြက ပါလြတ္ေျမာက္ဖုိ.အတြက္ ညဏ္ပညာဟာ လုိအပ္ပါတယ္။
ရႏုိင္ေကာင္းသည္. ၊ မြန္ျမတ္သည္. အဆုံးပန္းတုိင္ပင္ ျဖစ္ေသာ္ျငား နဂုိ၌ကုိက ရႏုိင္ေျခမရွိသည္. ပန္းတုိင္အတြက္ ၾကိဳးစားေလ်ာက္လွမ္းေနျခင္းသည္ ညဏ္ပညာနည္းရာေရာက္ပါတယ္။

ေရွးယခင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတုိ.မွာ လူေတြဟာ အနာမ်ိဳး ၉၆ ပါးေပ်ာက္တဲ.သက္ေစာင္.ေဆးနဲ. ေမွာ္ဓါတ္လုံးေတြ ကုိရွာေဖြဖုိ. သူတုိ.ရဲ. ဘ၀ေတြကုိ ျမွပ္ႏွံခဲ.ၾကတယ္။

တကယ္တမ္းသူတုိ.ရွာေဖြေနခဲ.တဲ.အရာေတြကုိ သာေတြ.ရွိခဲ.ၾကမယ္ဆုိရင္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုၾကီးတစ္ခုလုံးအတြက္ မဟာအက်ိဳးေက်းဇူးၾကီးရရွိမယ္ဆုိတာ သံသယျဖစ္စရာမလုိပါဘူး။ ဒါေပမယ္. သူတုိ.ရဲ.ဘ၀ေတြသာ အလဟႆအခ်ည္းအႏွီးျဖစ္ခဲ.ရပါတယ္။
သူရဲေကာင္းဆန္ဆန္ ျဖစ္ရပ္ေတြကုိ ခဏအသာထားျပီး တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္မုန္းတီးျပီး တစ္ေယာက္ ပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္း တစ္ေယာက္ အလုိရွိၾကတဲ. ဦး ေအ နဲ. ဦး ဘီ အေၾကာင္းကုိ စဥ္းစားၾကည္.ရေအာင္ ။

သင္.အေနနဲ. ဦး ေအ ဆီ သြားျပီး ခင္ဗ်ားဘာေၾကာင္. ဦး ဘီ ကုိမုန္းတီးရတာလဲဗ်ာ လုိ. သြားေမးၾကည္.မယ္ဆုိပါစုိ.။ အဲဒီမွာ ဦးေအက သင္.ကုိ မွန္တာေတြေကာ မမွန္တာေတြေကာပါ၀င္တဲ. ဦးဘီရဲ. မေကာင္းမွဳေတြကုိတသီတသန္းၾကီးခင္ဗ်ား ကုိ ေျပာျပလိမ္.မယ္ဆုိတာ သံသယျဖစ္စရာမလုိပါဘူး။ ဒီတစ္ခါ သင္က ဦး ဘီ ဆီသြားျပီး ခုနက ဦးေအကုိ ေမးသလုိမ်ိဳး သြားေမးမယ္။ အဲဒီအခါ အလားတူပဲ ဦးဘီ က ခင္ဗ်ားကုိ အမွန္နဲ.အမွားေတြ ေရာယွက္ေနတဲ. ဦးေအရဲ. မေကာင္းေၾကာင္းေတြကုိ ေျပာျပလိမ္.မယ္။ တစ္ခါ သင္က ဦးေအ ဆီကုိ ျပန္ျပီး ဦးေအ ေရ ခင္ဗ်ား အံ.ၾသသြားမလားေတာ.မသိဘူး ဦးဘီကလည္း ခင္ဗ်ားရဲ.မေကာင္းေၾကာင္းေတြကုိ ခင္ဗ်ားက သူ.ကုိ ေျပာသလုိမ်ိဳး တေထရာတည္း ျပန္ေျပာလုိက္တယ္ဗ်ာ လုိ.ေျပာမယ္။ ဦးဘီဆီကိုလည္းသြားျပီ အဲဒီလုိမ်ိဳး ဦးေအကဘယ္လုိဘယ္ပုံခင္ဗ်ားမေကာင္းေၾကာင္းေတြကုိ ေျပာတယ္ လုိ.သြားေျပာတယ္ ဆုိပါစုိ.။

ပထမဆုံး ျဖစ္ေပၚလာမယ္. အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳက တစ္ေယာက္ရဲ. မတရားမွဳ ကုိ တစ္ေယာက္က ရြံေနၾကတဲ. သူတုိ.ႏွစ္ေယာက္ရဲ. ၾကားမွာ ရွိတယ္ အမုန္းတရားကုိမီးေလာင္ရာေလပင္.ေပးလုိက္သလုိသာ ဧကန္မလြဲ ျဖစ္လာမွာပါ။ အကယ္၍ သင္သာ စိတ္ရွည္ရွည္၊ ခုိင္ျမဲတဲ. ဇြဲ နဲ. ေကာင္းမြန္စြာ စည္းရုံးႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ. သူတုိ.ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ ရွိတဲ. မုိက္မဲမရုိးသားမွုေတြဟာ လူေတြၾကားမွာရွိေလ.ရွိထ ရွိတဲ. အေသးအဖြဲေလးေတြသာျဖစ္ေၾကာင္း ၊ သူတုိ.ၾကားမွာ ရွိတဲ. မလုိမုန္းထားမွဳဟာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္လုံးကုိ အက်ိဳးယုတ္ေစေၾကာင္း သူတုိ.ကုိ သင္က လက္ခံလာေအာင္သိမ္းသြင္းႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သင္သာ ဒီလုိမ်ိဳး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္ဆုိ ရင္ သင္.မွာ ညဏ္ပညာ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းကုိ ေမြးျမဴထားျပီးသားျဖစ္မွာပါ။
ညဏ္ပညာ ၏ အဆီအႏွစ္မွာ ယခုေခတ္၏ ႏုိင္လုိမင္းထက္ျပဳမွဳ ၊ ၾကီးႏုိင္ငယ္ညွင္း ျပဳမွဳမ်ားမွ အျမန္ဆုံး လြတ္ေျမာက္ရန္ၾကိဳးပမ္းမွဳ ဟု ကြ်န္ေတာ္ ယူဆပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ဆင္ျခင္တုံတရားတြင္ အတၱမာနမ်ားရွိေနျခင္းကုိေတာ. ဖယ္ေသြ၍မရႏုိင္ပါ။ စကၠဳအာရုံ ၊ ေသာတအာရုံ ၊ ေဖာ႒ဗၺအာရုံ တုိ.က ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ခႏၶာကုိယ္တြင္ ကပ္ညိ တြယ္ငင္မွဳမ်ားေၾကာင္. ကြ်န္ေတာ္တုိ.အေနနဲ. ပုဂၢိဳလ္စြဲကင္းဖုိ.မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။

ကြ်န္ေတာ္တုိ. ရဲ. ခံစားမွဳ စိတ္အာရုံမ်ားဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ကုိယ္၌မွာပဲ အေျခတည္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
ေမြးကင္းစကေလးငယ္တစ္ေယာက္ရဲ. ဆာေလာင္မြပ္သိပ္မွဳ ၊ မသက္မသာျဖစ္မွဳ ေတြဟာ သူ.ရဲ. ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အေျခအေနေၾကာင္. ကလြဲရင္တျခားမျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
ႏွစ္ေတြ က တစတစ မသိမသာၾကာေညာင္းလာတဲ.အခါမွာ သူ.ရဲ. မုိးကုိပ္စက္၀ုိင္းဟာ က်ယ္ျပန္.သထက္က်ယ္ျပန္.လာမယ္ ၊ သူ.ရဲ. အေတြးအေခၚနဲ. ခံစားမွဳ အခ်ိဳးအစားဟာ ပုဂၢလဆန္မွုဳနည္းသထက္နည္းလာမယ္၊ သူ.ရဲ. ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာအေျခအေနနဲ.လဲ ဆက္ႏြယ္မွဳနည္းလာမွာ ျဖစ္ျပီး ညဏ္ပညာ ဖြံ.ျဖိဳးလာပါလိမ္.မယ္။
ဒါဟာ တဆင္.ျပီးတဆင္. ျဖစ္ေပၚလာတဲ.အေၾကာင္းဧကန္ပါပဲ။
ဘယ္သူမွ ကမၻာၾကီးကုိ ျပည္.စုံစြာ သမာသမတ္က်က် မျမင္ႏုိင္ပါဘူး။ ျမင္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္လည္း ဘ၀ဆက္လက္ရွင္သန္ေရးအတြက္ ခက္ခဲေစမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ္. တဖက္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ.နဲ. အတုိင္းအတာတစ္ခုထိကြာေ၀းတဲ. ကာလ၊ေဒသ က အျဖစ္အပ်က္အေၾကာင္းအရာေတြကုိ သိထားျခင္းနဲ. တဖက္က အဲဒီအေၾကာင္းအရာေတြရဲ. အက်ိဳးအေၾကာင္း ၊ အဆုိးအေကာင္း ေတြကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ရဲ. စိတ္ထဲမွာ ထည္.ထားျခင္းျဖင္.
အစဥ္မျပတ္ အတၱစြဲခြာခ်ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလုိ အတၱစြဲကင္းမွဳဆီကုိ ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းက ညဏ္ပညာဖြံ.ျဖိဳးရင္.သန္မွဳကုိ တည္ေဆာက္ေပးပါတယ္။

Can wisdom in this sense be taught? And, if it can, should the teaching of it be one of the
aims of education? I should answer both these questions in the affirmative. We are told
on Sundays that we should love our neighbors as ourselves. On the other six days of the
week, we are exhorted to hate. But you will remember that the precept was exemplified
by saying that the Samaritan was our neighbour. We no longer have any wish to hate
Samaritans and so we are apt to miss the point of the parable. If you wnat to get its point,
you should substitute Communist or anti-Communist, as the case may be, for Samaritan.
It might be objected that it is right to hate those who do harm. I do not think so. If you
hate them, it is only too likely that you will become equally harmful; and it is very
unlikely that you will induce them to abandon their evil ways. Hatred of evil is itself a
kind of bondage to evil. The way out is through understanding, not through hate. I am not
advocating non-resistance. But I am saying that resistance, if it is to be effective in
preventing the spread of evil, should be combined with the greatest degree of
understanding and the smallest degree of force that is compatible with the survival of the
good things that we wish to preserve.

It is commonly urged that a point of view such as I have been advocating is incompatible
with vigour in action. I do not think history bears out this view. Queen Elizabeth I in
England and Henry IV in France lived in a world where almost everybody was fanatical,
either on the Protestant or on the Catholic side. Both remained free from the errors of
their time and both, by remaining free, were beneficent and certainly not ineffective.
Abraham Lincoln conducted a great war without ever departing from what I have called
wisdom.
I have said that in some degree wisdom can be taught. I think that this teaching should
have a larger intellectual element than has been customary in what has been thought of as
moral instruction. I think that the disastrous results of hatred and narrow-mindedness to
those who feel them can be pointed out incidentally in the course of giving knowledge. I
do not think that knowledge and morals ought to be too much separated. It is true that the
kind of specialized knowledge which is required for various kinds of skill has very little
to do with wisdom. But it should be supplemented in education by wider surveys
calculated to put it in its place in the total of human activities. Even the best technicians
should also be good citizens; and when I say 'citizens', I mean citizens of the world and
not of this or that sect or nation. With every increase of knowledge and skill, wisdom
becomes more necessary, for every such increase augments our capacity of realizing our
purposes, and therefore augments our capacity for evil, if our purposes are unwise. The
world needs wisdom as it has never needed it before; and if knowledge continues to
increase, the world will need wisdom in the future even more than it does now.



ဒီလုိညဏ္ပညာမ်ိဳးကုိ သင္ၾကား၍ ရႏုိင္ပါသလား ။ အကယ္၍ ရႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ပညာေရးရည္မွန္းခ်က္တစ္ခုအေနနဲ. သင္ၾကားတာမ်ိဳး ျဖစ္သင္.ပါသလား ။ အဲဒီေမးခြန္းႏွစ္ခုလုံးအတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ. မွန္ကန္တဲ.ေထာက္ခံမွဳ အေျဖကုိကြ်န္ေတာ္ေပးပါမယ္။

ဓမၼေက်ာင္းမွာ တနဂၤေႏြေန.ေတြဆုိ ရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ရဲ. အိမ္နီးခ်င္းေတြကုိ မိမိကုိယ္ကုိ ခ်စ္သလုိခ်စ္ရမယ္လုိ သြန္သင္ျခင္းခံရပါတယ္။ က်န္တဲ. ၆ ရက္မွာေတာ. အမုန္းတရားျဖစ္ဖုိ.အတြက္ အရာရာက တြန္းအားေပးေနပါတယ္။
ဒါေပမယ္. အဲဒီလုိ အိမ္နီးခ်င္းေတြကုိ ခ်စ္ရမယ္ဆုိတဲ. က်င္.၀တ္သီလဆုိတာ ဆမာရီတန္ ဆုိတဲ. ဒုကၡေရာက္ေနတဲ.သူေတြကုိ ကူညီတဲ.အဖြဲ.အေပၚမွာ ဥပမာျပဳထားတယ္ဆုိတာသင္သတိျပဳမိလိမ္.မယ္။
ကြ်န္ေတာ္တုိ. ဟာ ဆမာရီတန္ေတြအေပၚမွာ အမုန္းတရားမရွိေတာ.ျပီဆုိေပမယ္. ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.မွာ စာရိတၱဆုိင္ရာသင္ခန္းစာအတြက္ လြဲေခ်ာ္ေနတဲ. အခ်က္တစ္ခ်က္ရွိဖုိ.ဖန္လာပါတယ္။

အဲဒီအခ်က္ကုိသိခ်င္ရင္ ဆမာရီတန္ ေတြေနရာမွာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒီေတြ သုိ.တည္းမဟုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ဆန္.က်င္ေရး၀ါဒီေတြကုိ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစားထုိးျမင္ၾကည္.သင္.ပါတယ္။
အႏၱရယ္ျဖစ္ေစသူမ်ားကုိ မုန္းတီးျခင္းဟာ မွန္တယ္ဆုိလုိ.ရွိရင္ ကန္.ကြက္ျခင္ ကန္.ကြက္ႏုိင္စရာရွိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ. အဲဒီလုိမထင္ပါဘူး။ တကယ္လုိ. သင္ဟာ သူတုိ.ကုိ တစ္ခါမုန္းတီးေနမယ္ဆုိရင္ သင္ဟာလည္းသူတုိ.လုိ တန္းတူ အႏၱရယ္ျဖစ္ေစတဲ.လူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာဖုိ.အရမ္းနီးစပ္ ျပီး သူတုိ.ကုိ ဆုိသြမ္းယုတ္မာတဲ.နည္းလမ္းေတြကုိ စြန္.လႊတ္ဖုိ.အတြက္ ဆြဲေဆာင္သိမ္းသြင္းႏုိင္ဖုိ.လည္း ျဖစ္ႏုိင္ေျခအလြန္နည္းသြားပါလိမ္.မယ္။
မေကာင္းမွဳ အေပၚ အမုန္းထားျခင္းဆုိသည္ကုိ က မေကာင္းမွဳဖက္ႏြယ္ျခင္း မည္ေလ၏။
အေျဖမွာ အမုန္းတရားမွ မဟုတ္ပါ နားလည္မွဳမွ တဆင္.ျဖစ္ပါသည္။
သူတုိ.ကုိ ဆန္.က်င္မွဳမျပဳရဘူးလုိ. ကြ်န္ေတာ္က ေရွ.ေနလုိက္ေျပာေနတာမဟုတ္ပါဘူး။

ကြ်န္ေတာ္ဆုိလုိသည္မွာ မေကာင္းမွဳဒုစရုိက္ မ်ားတုိးပြားလာျခင္းကုိ ထိေရာက္စြာ ဟန္.တားရန္အတြက္ နားလည္မွဳ ကုိ အတုိင္းအတာ အမ်ားဆုံးေပးျပီး၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ. အေနနဲ. ေရရွည္တည္တံ.ေစခ်င္တဲ. ေကာင္းမွဳေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္ေရးကုိ မထိခုိက္ေစတဲ. အင္အားသုံးမွဳ အား အတုိင္းအတာအနည္း ဆုံးအေနအထားနဲ. ဆန္.က်င္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ေရွ.ေနလုိက္ ေျပာဆုိေနတဲ. အေတြးအျမင္ေတြဟာ အားအင္သုံးျပီးေဆာင္ရြက္ရတဲ.ကိစၥေတြမွာ ကိုက္ညီမွဳမရွိဘူးလုိ. အေတာ္မ်ားမ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆုိေနတာေတြရွိပါတယ္။
သမုိင္းကသက္ေသခံမယ္လုိ.ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္။
အဂၤလန္ဘုရင္မၾကီး အဲလိဇဘက္ ၁ နဲ. ျပင္သစ္ဘုရင္ ဟင္နရီ ၄ တုိ. ဟာ လူတုိင္းနီးပါး ပရုိတက္စတန္. သုိ.မဟုတ္ ကက္သလစ္ ဘာသာ အေပၚမွာ အယူသီးတဲ. ေခတ္မွာ ေနထုိင္အုပ္စုိးခဲ.ရတာျဖစ္ပါတယ္။
သူတုိ.ႏွစ္ေယာက္စလုံးဟာ လြပ္လြပ္လပ္လပ္ေနထုိင္ခဲ.ျခင္းအားျဖင္. အမွားမ်ားကင္းခဲ.ျပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ကုိ ႏွစ္ဘက္စလုံး အတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးျဖစ္ေစခဲ.ပါတယ္။
သမၼတၾကီးေအဗရာဟမ္လင္ကြန္း သည္လည္း ကြ်န္ေတာ္ဆုိလုိတဲ. ညဏ္ပညာ ကေနေသြဖည္ျခင္းအလ်င္းမရွိပဲ မဟာစစ္ပြဲၾကီးတစ္ပြဲကုိ ဆင္ႏြဲခဲ.ပါေသးတယ္။
ညဏ္ပညာကုိ အတုိင္းအတာတစ္ရပ္အထိ သင္ၾကားလုိ.ရႏုိင္တယ္လုိ.ကြ်န္ေတာ္ေျပာခဲ.ျပီးပါျပီ။

ဒီသင္ၾကားမွဳဟာလဲ အစဥ္အလာအရ ကုိယ္က်င္.တရား စာရိတၱ လမ္းညႊန္မွဳေတြကုိ ဦးစားေပးသင္ၾကားတဲ.ပညာေရးထက္ ညဏ္ပညာဆုိင္ရာ အေျခခံသေဘာတရား ေပၚကုိမ်ားစြာပုိျပီး ဦးစားေပးသင္ၾကားသင္.တယ္လုိ.ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္။
အမုန္းတရားႏွင္. အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းသူတုိ.ေၾကာင္.ျဖစ္ေပၚခဲ.ရေသာ စိတ္မခ်မ္းေျမ.ဖြယ္ရာ ရလာဒ္မ်ားကုိ ခံစားခဲ.ရသူတုိ.အား ေထာက္ျပျပီး ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင္.တကြ ဗဟုသုတျဖစ္ဖြယ္သင္ၾကားႏုိင္သည္ဟုထင္ပါသည္။
ကုိယ္က်င္.တရားနဲ. အသိပညာဆုိတာဟာ အရမ္းၾကီးခြဲျခားထားသင္.တဲ.အရာလုိ.ကြ်န္ေတာ္မထင္ပါဘူး။ ကြ်မ္းက်င္မွဳအသီးသီးအတြက္ လုိအပ္တဲ. အထူးျပဳအသိပညာ မွာ ညဏ္ပညာဟာ အမ်ားၾကီးမလုိအပ္ဘူးဆုိတာမွန္ပါတယ္။
သုိ.ေသာ္ျငားလည္း လူသားတုိ.ရဲ. ျပဳမူေဆာင္ရြက္မွဳအားလုံးမွာ ေနရာတက်အသုံးခ်ႏုိင္ရန္အတြက္ ဆန္းစစ္ခ်င္.ခ်ိန္ျပီး ပညာေရးမွာ ျဖည္.စြက္သင္ၾကားေပးသင္.ပါတယ္။
အထူးခြ်န္ဆုံးေသာ ပညာရွင္မ်ားပင္ ႏုိင္ငံသားေကာင္းမ်ားလည္းျဖစ္သင္.ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ဆုိလုိေသာ ႏုိင္ငံသားဆုိသည္မွာ ကမၻာတစ္ခုလုံး၏ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေသာ ကမၻာ.သားေကာင္း ကုိဆုိလုိျခင္း ျဖစ္ျပီး ဟုိဟုိဒီဒီ ႏုိင္ငံ တစ္ခုကုိမရည္ညႊန္းပါ။
အသိပညာ ၊ကြ်မ္းက်င္မွဳ အတတ္ပညာမ်ား တုိးတက္လာသည္ႏွင္.အမွ် ညဏ္ပညာသည္လည္း ပုိ၍လုိအပ္လာပါတယ္။ ညဏ္ပညာတုိးတက္လာသည္ႏွင္.အမွ် ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကုိ ေဖာ္ေဆာင္ရန္ စြမ္းရည္မ်ားတုိးပြားလာမည္ျဖစ္ပါတယ္။ ထို.အတူ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ မုိက္မဲမွားယြင္းေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖစ္လွ်င္လည္း မေကာင္းမွဳဒုစရုိက္ မ်ားျဖစ္ထြန္းလာေစမည္ျဖစ္ပါတယ္။
အသိပညာမ်ားဟာ ဆထက္တပုိး တုိးတက္ေနသ၍ ကမၻာၾကီးဟာ ညဏ္ပညာကုိ ယခုထက္ပုိ၍လုိအက္လာပါလိမ္.မည္။ ကမၻာၾကီးဟာ ညဏ္ပညာကုိ ယခင္.ယခင္ကထက္ မ်ားစြာလုိအပ္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။

ဗ်တ္ဇ

Bertrand Russell ၏ Knowledge and Wisdom ကုိျမန္မာျပန္ပါသည္။